Verdronken land

Te bezichtigen vanaf 20 juni

Wat zou jij doen als je gedwongen werd huis en haard achter te laten om te moeten vluchten voor het oprukkende water?

De strijd tegen het water is niks nieuws voor Nederlanders! In de tentoonstelling Verdronken Land leer je meer over onze strijd tegen het water.

Al in de prehistorie moesten de bewoners van het Noordzeegebied wijken voor een stijgende zeespiegel door het afsmelten van het landijs na de laatste IJstijd. Zo moesten ook de Swifterbantmensen hun oeverwallen opgeven en verhuizen naar hoger terrein.

In de Middeleeuwen was het gebied van de huidige Noordoostpolder bewoonbaar, zoals blijkt uit historische bronnen. Onder andere uit documenten van de abdij van St. Odulphus bij Stavoren, waar gesproken wordt over de aanwezigheid van verschillende dorpen in dit gebied. De nederzettingen lagen op uitgestrekte veeneilanden, die na het ontstaan van een open verbinding met de Noordzee, steeds verder ten prooi vielen aan het oprukkende water. Met dijken en terpen werd geprobeerd het water buiten de deur te houden, maar dit mocht niet baten. De eilanden Urk en Schokland streden een dappere strijd tegen water, maar kregen steeds meer last van landverlies.

In de tentoonstelling Verdronken Land kun je vondsten bekijken uit het gebied ten westen van Schokland. Deze vondsten laten zien dat hier in de Middeleeuwen bewoning is geweest op terpen en dat deze verlaten werden omdat de zee steeds meer land opslokte. Uiteindelijk werd de situatie voor eilandbewoners namelijk onhoudbaar en besloot de overheid in 1859 om het eiland Schokland te ontruimen. De sporen van eeuwen bewoning bleven bewaard in de bodem. De tentoonstelling laat zien wat er na de ontruiming van Schokland zoal achterbleef op het eiland, zoals aardewerk scherven, slachtafval en resten van bebouwing.

Nu is dit gebied weer land, maar over de gehele wereld gaat de strijd tegen de stijgende zeespiegel door. In Polynesië en Micronesië dreigen hele eilandengroepen opgeslokt te worden door de oceaan. Maar ook dicht bij huis speelt dit gevaar. Dijken in Nederland moeten opgehoogd worden. Door klimaatverandering moet er ruimte gemaakt worden voor rivieren, zodat grote hoeveelheden water beter afgevoerd kunnen worden.

De vraag is wie er op den duur gaat winnen: wij of het water?